4.2.1 Algemene ontwerpkeuzen

Waterschap Rivierenland heeft in de nota Ontwerpuitgangspunten Primaire Waterkeringen (september 2019) beschreven welke uitgangspunten het hanteert bij toekomstige dijkversterkingen. De nota is behandeld in het algemeen bestuur van het waterschap en gepubliceerd op de website van het waterschap. De nota Ontwerpuitgangspunten behandelt een groot aantal technische uitgangspunten op het gebied van omgaan met onzekerheden, regels voor sterkte, regels voor uitbreidbaarheid, omgaan met zetting en bodemdaling en omgaan met innovatieve dijkversterkingstechnieken. Daarnaast omvat de nota een visie op de dijk in relatie tot de kwaliteit van de leefomgeving en op de dijk in relatie tot duurzaamheid.

Waterschap Rivierenland geeft de voorkeur aan duurzame oplossingen voor dijkversterkingen die betaalbaar zijn. Daarbij hanteert het Waterschap de volgende ontwerpfilosofie:

  1. Dijkversterkingen in grond hebben de voorkeur boven constructies (constructies hebben een eindige levensduur). Te grote dijkdimensies moeten echter voorkomen worden (bijvoorbeeld hele grote pipingbermen);

  2. Binnenwaartse dijkversterking heeft de voorkeur boven buitenwaartse dijkversterking (geen negatieve effecten ruimte voor de rivier). Wanneer binnenwaartse dijkversterking niet of slecht mogelijk is (bijv. wegens bebouwing), kan overwogen worden buitenwaarts te versterken, mits dit geen onoverkomelijke negatieve gevolgen heeft op ruimte voor de rivier. Dit vergt afstemming met de rivierbeheerder;

  3. Permanente constructies hebben de voorkeur boven tijdelijke constructies (meer kans op menselijk falen bij het aanbrengen van tijdelijke constructies).

  4. Daarbij is ook bestuurlijk vastgelegd dat er geen beweegbare keringen worden toegepast.

Het ontwerpen van de nieuwe dijk gebeurt op basis van de overstromingskansnormen die sinds 2017 in de Waterwet zijn opgenomen. Aanvullend op de wet zijn er diverse leidraden en handreikingen beschikbaar die gebruikt worden om de dijken zo te ontwerpen dat deze aan de wet voldoen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de laatste kennis en ervaring. Voor de dijkversterking GoWa zijn met name de Project Overstijgende Verkenning Macrostabiliteit (nieuwe ontwerptechnieken voor damwandconstructies waarin ook de kennis van grootschalige bezwijkproeven (damwandproef Eemdijk) is verwerkt) en de Project Overstijgende Verkenning Piping van groot belang. Het projectteam van GoWa is nauw betrokken bij deze POV’s om nieuwe kennis meteen toe te kunnen passen. Voorbeelden van het toepassen van nieuwe kennis in het ontwerp zijn hieronder weergegeven.