6.3.1 Opgaven Herwijnense Bovenwaard

Specifiek voor de Herwijnense Bovenwaard zijn er vijf opgaven te benoemen :

  1. Natuurcompensatie: het compenseren van NNN-gebied en Ecologisch relevant areaal.

  2. Kaderrichtlijnwater: het leveren van een bijdrage aan de KRW opgave.

  3. Gebiedeigen grond voor de dijkversterking: het gebruiken van grond voor de dijkversterking.

  4. Wensen omgeving: invulling geven aan de wensen van de omgeving/gemeente met betrekking tot recreatie/beleving. Daarnaast het verbeteren afstroming na een periode van hoogwater. 

De opgaven worden hieronder toegelicht.

Natuurcompensatie: Op basis van de totale opgave vanuit de dijkversterking Gorinchem-Waardenburg is (op basis van geschiktheid voor beheertypen en potentiele beschikbaarheid) een voorstel gemaakt voor verdeling van de aantal te compenseren beheertypen tussen de in potentie geschikte uiterwaarden voor natuurcompensatie (Woelse Waard, Herwijnse Bovenwaard en Heufterrein) [Graaf Reinald Alliantie, 2019]. Voor de Herwijnense Bovenwaard komt dit neer op een totaal van 13,02 ha. Voor een nadere toelichting van de compensatieopgaven (ten tijde van de totstandkoming van de voorkeursvariant voor de herinrichting en ten tijde van de uitwerking van het inrichtingsplan) wordt verwezen naar het document NNN-compensatie.

KRW-opgave: De KRW maatregel Herwijnense uiterwaard maakt onderdeel uit van de 3e tranche van het KRW programma van Rijkswaterstaat. Deze maatregelen dienen uiterlijk in 2027 gerealiseerd te zijn om aan de Europese verplichtingen te voldoen. De belangrijkste KRW-doelen voor het waterlichaam zijn:

  • Creëren van geschikt habitat voor rheofiele vissoorten;

  • Bijdragen leveren aan marcofauna: rivierrombout(libel), zomersneeuw (haft), Bataafse stroommossel.

Dit kan worden gerealiseerd door de aanleg van bijvoorbeeld meestromende nevengeulen. 

Gebiedseigengrond voor dijkversterking: Voor de aanleg van de dijkversterking is veel extra grond nodig. Het graven van een geul in de Herwijnense Bovenwaard biedt mogelijkheden om grond die vrijkomt te benutten voor de dijkversterking.

Wensen omgeving: Daarnaast zijn er vanuit bewoners wensen naar voren gebracht met betrekking tot recreatie en afstroming na hoog water. Deze wensen kunnen mogelijk meegekoppeld worden met de herinrichting.

Eén van de wensen is om de oude verzandde geul ten westen van het plangebied weer te verbinden met de rivier door middel van het graven van een ondiepe, flauwe geul. De waterkwaliteit van de resterende plassen (zie rode cirkels in figuur 6.14) is overwegend slecht. Indien de strang weer in verbinding wordt gebracht met de Waal treedt vaker verversing op van het water en verbetert hierdoor de waterkwaliteit. Mogelijk draagt dit bij aan het vlotter laten afstromen van water na een periode van hoog water. Nu blijft er relatief lang water in de tuinen van de mensen staan.

Figuur 6.14 Wensen vanuit de bewoners: verwijderen deel van de puinrug (blauwe lijn) en verbinden plassen met Waal (rode cirkels).

Een tweede wens betreft het verwijderen van een deel van de puinrug (zie blauwe omlijning figuur 6.14 voor gehele ligging van de puinrug). De rug is ca. 2 meter hoog, bestaat uit oude bouwmaterialen en wordt als lelijk ervaren. Ruimtelijk en landschappelijk is de rug niet fraai. De kosten om de rug te verwijderen zijn echter hoog en de eigenaar van de puinrug wenst deze te behouden. Derhalve wordt deze tweede wens niet ingewilligd.